Ninga ni zanlei 3:20 pm ah Aa Ceu cu hnawhsare in sianginn in a rak lawi. An inn a rak phanh cu minung pathum nih timhcia in nikham mitbenh he kan rak hngah ko. “Aze! nan rak ka hngah tih? Kai manh colh ko hih” a van ti. “Ok, chuak colh ko sih ca, Aa Bor te nih an rak kan ngah tuk cang lai” tiah ka van leh pah in thutdan cung ah tawza nawn in athumi Bawi A le Aa Mang cu an tho colh ve. Inn leng kutka kan chuah pah khin “A Ceu, ziah Guitar teh?” tiah ka van hal cu “ee! ka philh tak deng khah!” a ti pah in innchung lei ah aa let than. Kan pali in Aa Bor inn kan va phak cu Pa Sang, Chuang A le Ci-Uu cu ka hmu ti hna lo. ACYO Van chung ah rem tak in hmunhma an rak la diam cang! Aa Bor zong cu steering itleih pah in a thutnak zawn ah chantling arak idenh cuahmah ve. Thla ka cam colh i virvar in ka chuak. Toll ah ticket kan lak khawh tlawmpal khin “Off to New York City” tiah ka FB ah ka post hngap i “like” le “comment” pakhat hnih te ka hmuh colhmi nih ka mirh chuah azual ter ngai. Thang ngai in kan chuahmi hla kan zulh pah in zeihngal lo huaha in kan kal duahmah ko lio ah “A Ceu nih hri in teem ahau cang lai, ati hih” tiah Chuang A nih ahnu lei bik tlang in a van au. “Okay, a hmasa bik service area kan hmuhmi poah ah kan dir lai mu” ka ti nain aa ralring tukmi Aa Bor caah motor dir ter caan a um ti lo. New York City 12th Avenue lam cung ah traffic kan imit colh cang.
Zunn pah le NYC traffic cu aa rem lo khawhning khi amak, Aa Ceu mithmai ka zoh ngam lo, inn sang pipi le kan kiangkam a kalmi BMW le Acura rumro tu kaa zoh ter. Hnuamsam nawn le phingphai nawn khin Manhattan cu kan phan phawt. Laitlang khuate ah kutke caak nawn tein a rak tlawng leng pengmi kannih pawl caah NYC chung ah motor nganmi he van luh cu thinphan a dai lo. Zanmang ko a hluan i kan izumh kho huaha lo. 5th Avenue ah parking ka van hmuh cu kan thawpi kan chuah dih. Aman belte van a tawng! Chuang A style in van chim ah cun, nazi pahnih chung caah kawlram phaisa incun 40000 renglo bak a si. “A poi lo” ka ti i motor tawh cu rianngeitu sin ah ka ap.
Motor chung in kan van chuah bak in parking man fah kan philh dih___kan mawh hrim lo,kan zun nih teh a kan pah tuk cang fom cu! Zun zunnak kawl ah dawr kenkip kan lut, kan chuak. A dawr thumnak a cungdot ah zun inn cu kan va hmuh. Aa Mang nih zokzok in akai hnawh cu dawr ngeitu nih “hey! hey!” tiah a langhlat in an hro ko. Ka lau bak! Ka mit arti tia in kaa au ko lio ah “ei dingmi pakhat tel na cah ta lo cun zun inn na hmang kho lo” an ti ko. “Ei cu ka itim hrimhrim ko cuh” tiah ka lungchung in ka hei ti pah khin zokzok in eiding cu kan cah cio. Zungput pakhat cu nu he pa he artlang in sau ngai kan hngah hnu ah kan thilrit pi cu kan thumh cio i hirha kawk ngai in pakhat hnu pakhat kan tum hna. Kan zun lawng hlah maw arak chuak tiah zun inn in kan van chuah cun kan pawtaam zong kan van ithei. Holh caan le nih caan hmanh kan ngei lo, kan kut le kan kaa an idaw tuk colh.
Thianghlim tak le rumra ngei tak in senduk rong siangpahrang inncongtu uniform bantuk aa hrukmi pawl nih an cawnghmi “Empire State Building” khuacuanhnak kainak innka chung ah artlang in nih-khek buin kan lut diahmah hna. Online in tickets kan cawk cia cang caah “ticket counter” ah artlang in adirmi pawl hnu bik ah dir hau loin innka dang in a cawngtu nih an kan luh ter cu “ee, kan i VIP hi teh!” tiah hmaicem a kalmi Aa Bor nih hnulei mer pah nawn khin a van au. Minute pakhat hmanh rauh hlan ah kan icitmi elevator nih dot 80 nak ah an kan phak pi. Dot sawmriatnak ah elevator itleng ding in kan van kal cu vom nganpi kanmah lei ah avan tli duahmah ko. Pa Sang cu a lau tuk caah a zaam bak! “Ziah na tih maw?” tiah kan van hal cu kan bia a kan let ti lo. Vom taktak a si lomi, vom cuar chung ah minung a ummi a si ti a theih cang i aa kuh diam cang. Cu lecangka cun camera meiceu nih a kah colh ve hna. Hman voikhat hnih cio kan itlakpi hnu ah dot 86 khuacuanhnak hmun ah cun lungthin cawlcang ngai in kan kai. Kan itimhning bantuk tein khuamuih hlan deuh ah New York City cuanh hram kan thawk khawh. Khua a van hmuih i meiceu le innsang pi in a khatmi New York City kan tang ah kan van hmuh ko cu aha khumh khomi hrim kan um lo. Minung pakhat caah $25 kan liammi cu aphu bak ko kan ti dih cio. Cim le vui tak in suimilaam pa hnih chung hrawng kan cuanh hnu ah nih-kheh buin hlei in inndang lei ah kan tum. Inndang bik dot kan phak ah cun hman kan itlakmi hi phung zathum hrawng a rak si hmanh.
Zaan suimilaam 12 hrawng ah Linden, New Jersey ah a ummi kan ithumhnak Hampton Inn kan va phan. Ti khawlh chung ding in kan hawile dang cu hotel ah an lut dih nain kei le Aa Ceu cu pacen cuh in a taksa fak deuhmi caah beer cawk ah kan len( Ka theih ve ko bu ah Chuang A nih nang le kei nih kan din lo zong ah atu cu nangmah le keimah thlahnak ah kan kalmi si le tampi in va caw hrimhrim, nangmah nih na cawk lo cun hmaikhah loin an um lai i an duh ko zong ah an caw ngam sual lai lo tiah athli tein a ka fial). Kan hotel kiang te ah “Shop rite” supermarket kan hmuh cu “eheu! Asinpi kho tuk hi teh, kan hotel pawng ah teh kan herhmi tling dih in a um ko hi” kan van ti vial ah khin ka lung ah “puduk” tiah zeimalo kong a van chuak. “ Aa Ceu, na ID ah na kum tling rih loh si lo maw?” tiah ngamhtlak ngai in ka van hal. “Aw, tling rih tak loh” tiin a bia hmanh adongh hlan ah “si cun hmundang in rak lut, ka kam ah ra sual lai cih, na duh si le alu-caw hna bawm khat-hnih in rak caw salam te law si ko cuh” ka ti i kutka dang lei in ka hei lut. A ngan taktakmi supermarket pi cu a chung in voihnih bak ka hel nain beer mui hrim ka hmu lo. “US ah supermarket ah beer an zuar lo kho lo, Muslim ram Malaysia hmanh ah an zuar tuk va si kaw “ tiin teirial ngai in ka kawl len cu ka hmu kho hlei lo. Ka lungdongh cikcek hnu ah “register counter” a tlaimi nungak nu sin ah ka va kal i “beer nan zuar lo maw?” tiah ka va hal cu “sorry, kan zuar lo” tiah anih bu tein a rak ka leh. Ka lu kai kheuh!
Pasal, cawk ding in kan chuak vaivekle kawl lawlaw ko sih kan ti i suimilaam pakhat renglo chung kenkip le kangza kan cul. “Gas stations” paruk ah ka lut nain beer mui hrim ade lo. Tak lawng in kir ding cu kan duh bak lo nain hotel ah a ummi kan hawile nih thinphan lung in rak kir cang ko uh tiah phone an kan chawnh tuk caah hmaisen nawn buin kan kir. Hotel khan chung kan luh bak in “a zumh zong nan zum men lai lo, cuti cun si eeh” tiah an kan hal hlan in ka chimh colh hna. "Aw, apoi lo cuh, kan lungre lam na kan theihter, ahau lo tukmi a si “ an kan ti ve. A thaizing ah beer dawr pakhat a hngakmi pa sin ah zahan ka thil ton ning cu ka chimh. “Aw, si lai teh, kannih New Jersey ah cun zu zuarnak dawr bak lawng nih beer zuarnak nawl kan ngei, Supermarket le gas station nih cun zuarnak nawl an ngei lo” a ka ti ko. “Si reng lai eeh, ka khuaruah teh ahar tuk cu! Kannih New York ah cun Supermarket cu van chim lo, pharmacy hmanh ah an zuar lo nak a um lo” tiah nih pah bu khin ka hei chimh. Beer cawk kaa timhnak ah ka hmuh tonmi nih “aw, kawlram caah cun democracy lawng a za lo, federal democracy, kanmah state le kanmah miphun kong cu kanmah bak nih zalong tein itawlrelnak nawl ngeih hrimhrim kan herh” tiah ramkheltu kan pa le nih an chim lengmangmi kha a thar in a van ka theihter than.
Zarhte ni suimilaam 10:00 am hrawng ah cun Frenchs nih Americans sin ah hawikomhnak langhternak caah an rak tuah piakmi hna "Statue of Liberty” a umnak “Staten Island” kam ah motor parking kan kawl cang___kan cei ngai nain kan thawh tuan ngai hna. Lamkam ummi police bawmhnak thawng in cikhat te ah parking rem takmi kan hmuh colh caah hnangam ngai in tickets zuarnak counter lei panh pah in hman kan ithla pah thluahmah. “Miss liberty” timi tilawng kan icit rua lai kan ti nain kan itlum lo i ahnu deuh ah a ra mi “Statue Cruise” timi tilawng cung ah kan kai. Van that ah kan icitmi tilawng cu “Miss Libetry” nak in a tha deuh i a dawh zong aa dawh deuh. A cungcem dawt ah hlik-ma-hlak kan kai colh i a cung bik kan phak cun hmantlak kan ngol ti lo. Suimilaam pakhat hnu ah kan rak kainak zawn ah akan thum than ah cun kan hmantlak cu pung zathum renglo hrawng a rak si diam manh hoi ai.
Ka phone navigation hmang in ke bakin minutes 17 hrawng kan kal hnu ah World Trade Center cu chunlaifang ah kan phan. A luzum(tower) cu an bunh cang nain a cungcem lei dot tam nawn cu aa lim rih lo caah an kulhmi chung ah luh a ngah lo. A kiangkam in kan zoh ko nain kan dirnak hmun a niam tuk caah le amah a inn a san tuk rumro caah fiang ngaingai in kan hmuh khawhmi a um lo. A rem huaha lo bu cun hman kan itlakpi len thiamthiam. Siarem lo ngai in lam kam ah sau ngai kan thut hnu ah “aa, hika i hiti thut hi cu mihrut kan lo eeh” tiah Chuang A nih voihnih thum a van nolh hnu ah kan taw kan phawh than i Subway in “Chinatown” lei kan panh. Vawlei tang kan ti cu phone line a um ti lo caah Aa Ceu nih map aa tleih i a kan hruai. 
Kan paw taam nawn hnu ah “Chinatown” cu kan phan. Pawngkam zong cuan tuk lem ti loin tuluk rawldawr pakhat ah kan lut hngap. Menu a van kan pek cu “buh-kio” rumro kan cah ko. Laimi kan ihngalhnak ah vawleicung khuapi bik, eidin phun atlinnak hmun kan phak ko zong ah kan paw fak tuk in ataam cang phawt ah cun zeidang nak in “buh” theutheu kan ithim ko. Kan cabuai cung ah kan order mi rawl an van chiah cu San San Maw nih “a-ye-khun khua leh yin toh tawng-paw-ta bar” timi hla ko ka lung ah a chuak. “Buh” aa tel lo poah ah cun zebantuk rawl thaw hmanh, Laimi nih rawl ah kan rel kho hrim lo. Tuluk rawldawr nih an tuah peng bang, kan rawl-ei hman bill he a chung ah catlap te an chiahmi cangreu car pakhat cio cu an kan pek. Kan van khuai cio hna i kanmah ca cio cu kan van rel. “Friendship is an Ocean that you cannot see the bottom” timi bak ka poh ko. Kai lunghmuih tukning cu hmurka in chim khawhding a si lo.
Times Square hrawng cu a rak ropui ve hrimhrim. Lamkiang ah ceu dur in a khatmi advertisement posters le dawr thluan cu van chim lo, spray le cafung hmang in suk a suaimi kho nih ka ka chip thei loin an ka tuah. An thiam tukning cu mit nih ahmuh ko zong ah zumh awk a har. Minutes pa nga hlan ah aa dawh taktakmi hmantlak pakhat fawi tein an ser khawh. An ser dih chawm in ar ko in a zohtu mibu pi chung in cawk a duhmi nih an cawk thluahmah hna. Zuk le hmantlak cu ka uar tuk lem lo caah thildawr tu ah ka lut i philhlonak caah tiin a hring le a nak in a tialmi “Polo T-shirt" kaa cawk ve. Dawr leng ka chuak bak in kaa hrukmi angki ka phawih zau i ka angki thar cu ka hlawi hngap. Ka hmuhmi pawngkam nih ka lung a ka ton tuk caah "khuapi timi cu mah hi bak teh arak si hi, hi nak cun atha deuh in atling deuh kho hleimi khua a um ti lai lo”ka ti bak ko .Zantlai tuk hnu tiang mak hngal loin kan vahveih caah kan motor kan chiahnak “Queens” lei ah a kalmi tlanglawng nih a kan dih tak cu vava kan tum. Chuang A nih “buh” aa tel lomi rawl-ei ding a duh lo caah kan paw taam tuk nain mirang rawldawr ah kan lut kho lo. Kan mitpawt i kan tha uai dih. Sau tuk kan hngak cang nain tlanglawng cu a rat hlei lo caah lungdongh in minung panga nih taxi kan icit i kan motor cu kan va lak. Hotel ah lawi colh loin Linden, New Jersey area ah rawl dawr kan kawl len nain zinglei suimillam panga a si cang caah aa ongmi kan hmu ti lo. Vansan tuk ah“Shop Rite” ah instant noodles tu kan cawk i kanmah siaremning cio in microwave in kan i chumh. 11:00am ah thawh dih ding kan ti nain kannih pa rual cu thawh kan tlai dih. Tuante ih hmanh ah zingka thawh a tlai tawnmi nih kan tlai lo awk hrim a tha lo: Cei si, hotel ihphah nem si, ihcaan tawi si.... A zeizongte cu teh ai phua fom cu!!
Zarhpi ni cu kan thawkphak bak in kan hotel hmai ah hman kan itla hna. Suimilaam kan zoh cu chuncaw ei a zat ko caah Chinese buffet lei ka panh colh. “Family buffet” cu an dawr a thiang i an thutden le cabuai an chiahning zoh aco. "Mother’s Day" a si caah kan kiang cabuai ah chungkhar tling tein rawl a ei timi chunhkhar an tam ngaingai. Kan ei pah cun capo kan sai pah, hman kan ithla pah fawn. “Ameh zoh-ye” timi Sai Thi Saan hla ngai pah buin kan GPS nih “keh-lei, orh-lei” a ti ning poah zulh in suimilam pahnih dengmang kan kal hnu ah “Priceton University” kan phan. Khuapi chung ah tleu derdur in um loin a kikiang te ah inn dawh taktak mi tete in amah telawng a ummi vawleicung university minthang a rak si ai. A hmun a rem tuk! An sianginn pawl cu an ngan tuk lo nain rumro an ngei. An thiang hlim tuk caah khawika lei zawn poah in hman itlaknak ding ah background tha tuk a si dih. Sianginn kulh kutka cung ah “Princeton University” tiah signboard nganpi an tar theu ko lai tiin sianginn kulh luhnak innka kip kan kal nain catar nganmi hrim kan hmu lo. Kan zun a chuah caah an library ah kan lut. Zun lawng zung loin librarian sin ah "Campus Map" pahinh ka hal. Vawleicung University minthang hrat cu a hmun a kauhning hmanh hi khuaruah har a si. Ke cun chunnitlak hmanh ah kan vak dih ko lai lo ti kan fiang i kan map zoh in kan kal duhnak hmun kan kawl. Tlawmpal ah “Priceton University Art Museum” building kan va hmuh khawh i hman kan itlak pi dih cio hnu ah diriam ngai in kan motor lei kan panh than.
Thinlung diriam taktak in Zanlei suimilaam 7 hrawng ah Albany kan van phan. "Tutan kan khualtlawn cu a maktuk” kan ti dih cio. Kan inuam dih. Nain, keimah bak kaa lawmhning a fak bik lai. Ka mit nih a hmuhmi le ka hna nih a theihmi cung ah kaa lunghmuih tuk lawng si loin ka hawikom nih an ka dawtnak ka hmuh chih caah kaa lawmhnak van atawng i hmurka in chim phuan khawh ding a si lo.
Hawikom dawtnak cu ane hmuh khawh lomi rilipi bantuk a si taktak ko.
Notes: “Na thial lai thlahnak teh a si cu” tiin dawtnak le thleihchannak he Kentucky ah ka rak thial lai ( May,2013) ah khual a ka tlawnpitu Aa Bor, Amang, Ci-uu, Aa Ceu, Bawi A, Pa Sang le Chuang A nan cung ah kaa lawmhnak langhternak ah ka rak tialmi a si.
No comments:
Post a Comment