Friday, September 5, 2014

Obama nih ISIS Siorawl A Ei Lo......

ISIS ralhrang nih U.S jounalist Steven Sotloff cu a hngawng an tan hoi. Steven hngawngtantu hi Foley hngawntantu pa kha si dawh a si. A ruang cu a hmai a lang lo nain a aw aa khatmi a lo. Cun, a bialak ning hrimhrim aa zul. A hmai aa hup dih i namte aa kenmi, Britist mirang awcawi a ngeimi pa nih "Obama, ka ra t'han ko hih!" a ti. "Iraq ram ah van ralkap hmangin na kan kahmi hi na ngollo ahcun Steven hi atu bantuk hin kan tuah ve hrim lai" tiah Foley hnawng a rak lek lio ahkhan Obama cu a rak hrocer cang. Obama nih Iraq ah akahmi hna cu a ngol naisai lo. "Kah tilo dingin nawl kan pek nain an kan kah peng rih ruangah Steven hngawng kan tannak hi a si" tiah anmah nihcun an ti. Nain, Obama nihhin Iraq ah a kahmi hna hi ngol taktak sehlaw Steven Lotoff nunnak hi a him hlei hnga maw? Beisei awk a um lo.
A pahnihnak hngawngtanmi US journalist, Steven Sotloff
Steven thihnak thawngpang nih vawleicung mipi lungthin a suk. Miphun le ram dawtnak lungthin a ngei tukmi US mipi lebang nihcun fak tukin an tuar. An ngeihchiat nakin an thinhan a fak deuh. Mi tampi cu an sivangh tukah an President tuahsernak cungah an lung a fak. Cucu Obama a duhlotu hna nih caant'ha ah an ilak ve. "Mah hi President nihcun kan ram mipi humhimnak hi t'uanvo ala kho taktaklo timi a lang tuk ko cang" an ti. Kan hnuzarh nili ni ah "(Syria ah hmun a khuarmi) ISIS pawl kahdohnak dingah ruahmi lam fiang(strategy) ngaingai kan ngei rih lo" tiah thawnglatu sinah bialehnak a rak tuahmi cu amah dohnak hriamnam t'ha tukah an hman. Tikah, mipi an thin a lin chinchin. "A khual a nuar tuk"a titu an tam chin lengmang i mipi nih an zumhnak tahfung cu rang taktakin chuk lei a panh thluahmah. Sihmanhsehlaw, aa hnawh hlei lo. A khualtlawnnak hmunkip ah a ton camcin cangmi ISIS kong biahalnak cu lungdai tein a leh peng ko rih. "Miralt'ha Foley le Steven hngawng a tantu ISIS ralhrang cawlcanghnak hi cu fih a nung tuk, kan lung a fak i kan ngeih a chia. Atu cu ngeihchiatnak a tongmi innchungkhar kha ngeihchiatnak kan tuarpi hna lio caan a si.  Nain, kan chimh khawhmi hna cu ningcang loin American nunnak alatu poahpoah cu Justice hmai ah kan chuahpi hrimhrim ko hna lai. A tuanh le tlai tu cu ka chim kho rih lo" tiah a ngeihchiami muihmai he thlanhripaih lo tein bia a chim salam kho ko.


Biden: Hell kutka tiang kan dawi hna lai!!
A luancia 2008 lio ah Chicago,IL senator a rak simi, Barack Obama nih Hilary Clinton a tei caah Democratic Party aiawh in US President aa cuh ding a si lio ah a dik tukmi biakhiahnak pakhat a rak tuah. Vice President caah Joseph Biden a rak thim. Politics vawlei ah hmuhtonnak tampi a rak ngei rih lomi Obama nih a chambau biknak ding hmun cu ramleng pehtleihnak kong hi a si, tiah thiamsang hna nih an rak chim zungzal. Sihmanhsehlaw, a orhlei ban caah aa thimmi Biden cu ramleng pehtleihnak ahcun upat bikmi senator pakhat a si caah a tluang tuk te ko lai, tiah an rak ruah cio. Nain, a tluang ti lo. Nihin vawlei cu buaibainak phunkip nih a zual in a zual ko. Atulio buaibainak tampi lakah US hna a hnawh cemtu cu ISIS ralhrang an si____sualnak a ngei lomi US journalists pahnih hngawng an tan cang. Biden nihcun "sualnak ngeilo minung American pahnih hngawng an tan nak hin kan t'hihpheih khawh hna tiah an iruah sual men lai, kan ngaihchiatnak mithli a hnul khawhin Hell kutka tiangin kan dawi hna lai!" ti tiangin a hro cang hna.

Obama le Biden nih an sermi ramleng pehtleihnak policies hi hma a rak kal ngaingai ko. An caan khatnak chung ahcun zapi nih an rak zumhning bantukin a rak tluang taktak! Thimnak ah an rak luh lio ah mipi sinah bia an rak ikam bantukin Iraq in US ralkap an tlun ter hna. Bin Ladin zong an thah hlei ah a hnuzul pawl cu an umnak hmun poahpoah ah vanlawng in bomb an thlak hnawh hna i an t'hazang a zor ngaingai. Iraq in a tluntermi ralkap cheukhat cu rian lim zau dingin Agfakanistan lei ah a kuat chap hna. Hmaikum dihhlan ah rian kan lim lai i Agfan ralkap kutah an ram humhimnak t'uanvo cu kan pek t'han cang hna lai, an ti. Bush nih Muslim ram tampi cungah a rak hmanmi, a hrang taktakmi ramleng pehtleihnak policies pawl kha an hnawn diahmah i Muslim ram hruaitu tampi he neihniamnak an ser. Pakhat le pakhat an ikhahlonak kha cabuai cungah bia an iruah kho cang. Sihmanhsehlaw, a tluang ngaimi thil sining vialte cu Putin, Israel le Middle East Muslim ram pawl hna nih an buaibai ter dih. Tuluk zongnih hramhram in a innpa innhmun chuhin aa lak ve caah vawlei a buai chinchin.

US President cu vawlei pumpi nih bochannak mit he chozoh in zohmi a si tikah buaibainak nganmi a chuah poahpaoh ahcun mawhphurh zungzal an si ko. Nain, atulio vawleicung buaibainak sining hi fiang deuhin zoh tikah Obama cozah nih an hmanmi ramleng pehtleihnak policies a palh ruangah a chuakmi ngaingai an umlo. Putin nih Ukraine a naamneetnak cu Ukraine le European Union(EU) nih chawleh hnatlaknak biakam ser an timhmi in aa thok (hika hin tling deuhin rel). Israel le Hamas kahdohnak cu hngakchia mino firnak le t'hahnak in aa thok (hika hin tling deuhin rel). Middle East Muslim ram ah a cangmi buaibainak cu mipi nih an cozah an dohnak in aa thokmi ramchung ral (civil war) an si hna. Daih a thiam lomi ramchung ral ruangah acozah nih t'ha tein a pen khawh lomi Syria ram bantuk cu ISIS telhin ralhrang phu tampi caah thazang sernak hmunhma t'ha tuk an si. Hiti ti tikah Obama foreign policies hi a tlamtling dih tinak a si lo. A chambaunak a tampi ve. Buainakin a khatmi atulio vawleipi he hrim hin cun aa tlaklo ngai cang kho men. Asinain, Obama nih a thleng lai maw?

Obama nih a ramleng policies hi zeimawzat cu a thlen ko lai. Russia nih a innpa ram fa tete kha hnahnawhnak a pek khawhnak hna hnga lo, NATO hmangin US ralkap tam deuh a thlah ko hna lai. "NATO chungtel a simi ram pakhat kha ramdang nih hnahnawhnak a pek ahcun chungtel zapi hnahnawh pekah kan ruah lai, tiah kan biakamnak panga nak(article 5) ah fiang tein aa t'ialmi kha US nihcun fek tein kan dirpi ko" tiah Putin ziaza ruangah a thin aa domhmi Estonia President sinah nizan tihni ah a chim ko. Syria le Iraq chaklei ah hmunhma a khuar i Islam ramthar a ser cuahmahmi ISIS(L) pawl hi teh a teng taktak hna lai maw? Asiloah zeiruangah hme a den bal hna lo? Laikhal tuakin tuak ahcun khu hluaimai in phawmh diam ding khi an si tuk ko cang. Nain, hnawhhnam in a phawmh men hna lai lo. Zeicatiah, a ruang tampi a um.

Middle East Muslim ram (a bikin Syria, Lybia le Iraq) ah a cangmi buaibainak hi buaibainak phunthum aa cawh; hramhram uknak(dictactorship) cozah le zauk phung(democracy) a duhmi mipi karlak buainak, hramhram uknak cozah le Islam biaknak phung kha ram uknak phungah ser a duhtu Sunnis Muslim pialsual pawl karlak buainak, le zauk phung a duhmi mipi le Sunnis Muslim pialsual pawl karlak buainak. Atu ah an dohmi cozah khi tla hmanh hna sehlaw zauk phungin ram ser a duhtu le Islam biaknak phungin ram ser a duhtu hna khi an ido ve t'hiamt'hiam lai, tiah thiamsang hna nih an ruah. Kan theih bantukin Syria ram hi an buaining a fak bik. UNO cazin ning ah Syria ramchung ral ruangah a thimi hi minung 200000 dengmang an si cang i ralzam hi 3000000(ting sawmthum) hrawnghrang an si cang. Minung hi zatzat nunnak a hlo i fahnak phunkip a petu Syria ral cu mipi nih an President Assad kha a t'hutdan kaltak dingin an fialnak in aa thokmi a si. Nain, atutiang a t'um duh hlei rih lo. A poi chinchin mi cu Assad nihhin a todan cu kal tak hmanh sehlaw mipi nih cozah a ser kho dingin an um lo. Zauk phungin Syria ram cozah ser a duhtu mibu hi chim tlaklo taktak an si. An hruaitu upa deuhdeuh lebang cu ramdang lawngte ah an um, ti si. Tikah, Assad cozah hi a pumpuluk in tla taktak sehlaw ISIS nihhin fawi tukin Syria ram pumpi hi an lak colh lai.
Syria le Israel ramri
"Zeiruangah dah Obama nih Syria ramchungral ah hriamnam hmangin aa thlak duh bak lo" timi biahalnak hi thil sining taktak zoh ahcun leh a fawi ngaimi biahalnak a si. "Israel hmanh nih a kap loh hme cu!" ti ding khi a si ko hnga. Zeicatiah, Israel cu Syria he ram innpa an si. Cucaah, Syria ramchung buaibainak nihcun Israel humhimnak hi hna a hnawh khawh tuk. Aa remlo pengmi innpa an si tikah Israel nihhin Syria ralkap sining le an hriamnam chiahnak te hna hi ram dangdang nakin tampi a theih deuh. Kap sehlaw a tei zau men lai. Sihmanhsehlaw, kah cu chim lo, a holh hmanh a holh tuk lo. Amahlawng mawhchiat awk a t'ha ve hlei lo. Syria innpa ram dang vialte zongnih an kut an zo ve lo. A ruang cu ram buainak lawng si loin miphun buainak aa tel chih caah a hnawksak tuk. Cucaah, US nih va kah tawp awk a t'ha lo. A kah tawp ahcun aa tartahak ko lai.

Middle East Muslim ram pawl ahkhin Shiite le Sunnis tiin phun hinh an um i anmah le anmah an irem lo. Ram kenkip ah uknak an icuh i an buai lengmang. Iran cozah khi Shiite an si i Shiite a si ve mi Syria Assad cozah le Iraq (Malikhi)cozah khi an herhning in an dirpi hna. Iran nihcun Syria ramchung ral aa thok lecangka ti awk khan Assad ralkap hi a rak bawmh peng hna. Malikhi zong kha US cozah le Irap mipi nih an doh tuk hlan poah kha cu a rak dirpi peng i vanlawng in a ral hna a rak tuk piak ko. Khatlei ah Muslim ram rum a simi, Saudi Arabia le Qatar te hna khi Sunni cozah an si i Sunni a simi, Lybia cozah te hna khi an rak dir pi. Cun, Syria le Iraq ramchung ah harsatnak fak piin a tuarmi Sunni pawl sining cung ahkhin an lung a fak tuk ve. Sunni Muslim ralhrang a simi, ISIS cu an hua ko hna nain Assad cozah le (naite ah a rian in aa dinmi) Malikhi cozah kha an duhlo tuk ve hna. Syria, Iraq le Lybia ramchung ral ah an dirpi mi an rak idang cio i phaisa le hriamnam hmangin a thli tete i an rak ithlak cio. An innpa ram hna cu an dirpi mi phu kha an idan cio tikah Syria ram chungah t'hawng tukin hmun a khuarmi ISIS kha doh dingin an lung aa hmu kho lo.

Khuaruahhar in a buaimi buainak lakah rem tukin umnak hmun aa remhmi ISIS nihcun American journalist pahnih cu an hngawng an tan hna. US cu a rammi minung pakhat nunnak hlohhlak a siang lotu a si tikah teirul a cham hrimhrim ko hna lai. A herh ahcun Biden chim bang, Hell ram innka tiangin an dawi taktak te ko hna lai. Asinain, atu thil sining ahcun kah tawp awk an  t'ha lo. US nih amah lawngin ISIS a kah ahcun van ralkap lawng rinh awk a t'ha lai lo. Ke ralkap a hman chih a hau lai. ISIS hi an sual tuk nain US ram mipi humhimnak ngaingai kha hnahnawhnak an pek rih fawn lo caah ke ralkap hman ding aa laklawh ngai. Kapkhat lei in Assad cozah ralkap nih "kan ram pennak na buar" tiin hnahnawknak an pek ve lai. Assad cozah cu Syria mipi nih an duh lomi an si tikah Obama nih anmah he riant'uant'i a duh lo. Tikah, ral le ral karlak ah ral an doh a hau hnga. Asioah, Syria ram pumpi lawlaw in a kah a hau hnga. US rampi humhimnak kha hnahnawhnak a pe taktak lomi Syria ram kha Obama nih va kah mei phung a si lo. A dohtu an tam tuk lai. US ralkap cu an thazang a t'hawn tuk tikah an kah poahpoah ahcun voikhat tei cu an tei ko lai. Nain, Syria mipi kha anmah tein uknak a ser kho zau ding phun an si lo caah a donghnak ahcun anmah lungretheihnak chinchin a si lai. Cucu Obama nih a t'ih tukmi a si.

Cuti siah US cu dai zirziarte in maw a um kun lai?  Dai tein a um awk cu a t'ha lo. A minung pahnih cu teh an hngawng an tan leh rawh hna cu! An um sawh taktak lo. Ramleng minister (Secretary of State) John Kerry nih Syrian innpa ram pawl cu pakhat hnu pakhat in a tlawn hna i siksawmnak a tuah. Obama nih NATO meeting kai dingin Europe a tlawnnak ah ram dangdang hruaitu pawl kha chimhruahnak a ngeih ve hna. Terry nih a sawmmi hna Syria innpa pawl nih an lak hngami t'uanvo an lak duh ko ahcun US nihcun ISIS cu a zoh sawhsawh hna lai lo. Iraq ram ah anmah ramchung ralkap nih vawlei in an bawmh bantukin bawmtu a ngeih koko ahcun a den colh ko lai. ISIS cu an ram humhimnak caah an t'ih tuk cio mi ralhrang an si ko caah ruahchannak a um ngai ko. Syria ram buainak cu vawleipi nih hmunkhat ah dirnak lawngin tei khawh dingmi buaibainak phun a si. Zeicatiah, a rawkmi ram pakhat buainak lawng a si lo. A rawkmi society(mibu) buainak a si cang. Cucu ram pakhat lawngnih t'uanvo lak awk a t'ha lo. Vawleipi nih aa khinh a hau. US lawng nih ralkap t'hazang hmangin remh piak khawhmi buaibainak a si lo. Vawleipi le a bikin anmah ram ngeitu mipi le innpa hna nih lungkhat t'anrualnak in remh kawh dingmi buainak a si cang. US cu hruaitu lawnglawng a si kho. Cucu Obama dirhmun si dawh bik a si.

P

2 comments:

  1. A ttha tuk hringhran. Khuaruahnak tampi na kan ngeihter. Von kan zuampiak lengmang ko muh.

    ReplyDelete
  2. A tha tuk hringrang. Rel a nuam baj

    ReplyDelete